Bohater w scenariuszu ma bardzo ważną rolę: musi poprowadzić fabułę. O czym powinien opowiadać film, czyli o przesłaniu, pisaliśmy w części 2 cyklu poświęconego scenariuszowi. Dobra opowieść nie oczaruje widzów, kiedy zabraknie interesującej, przykuwającej uwagę postaci. A zatem: co jest ważniejsze: bohater, czy historia? Postaramy się odpowiedzieć na to pytanie, choć nie jest to kwestia jednoznaczna.

Projektując Stradę myśleliśmy o stworzeniu systemu zarządzania produkcją contentu, umożliwiającą maksymalną automatyzację procesów. Tworzenie scenariusza, nawet najprostszego filmu reklamowego jest teraz łatwiejsze: integracja zespołu wokół tworzonych treści, baza lokacji i udział zamawiającego produkcję w twórczym procesie dają możliwość wymiany wielu pomysłów. Dotyczyć one mogą fabuły, przesłania, ale też odpowiadać na pytanie, jaki rys osobowości będzie mieć…

Bohater

Arystoteles w „Poetyce”, będącej nadal lekturą obowiązkową w szkołach filmowych, twierdził, że ważniejsza jest opowieść. Argumentował, że to dramatyzm wydarzeń przyciąga uwagę widza, a dopiero później uczucia bohatera i jego zachowanie w zaistniałej sytuacji. Przyjmując tę hierarchię otrzymamy jednak prymat historii nad jednostkami. Ciekawa opowieść nie utrzyma się sama – muszą
w niej znaleźć się atrakcyjne postaci. Jednocześnie ich siła, wielowymiarowość w produkcji pozbawionej akcji spowoduje, że bohaterowie będą plątać się bez sensu, grzęznąć w miałkości dialogów. Wyłania się jeden wniosek: sukces może zapewnić równowaga między fabułą i zawartymi w niej ludźmi. Wszyscy i wszystko jest tak samo ważne. A skoro wiemy, jaka jest rola przesłania wynikającego
z akcji filmu, to zastanówmy się:

Jaka jest funkcja bohatera?

W różnych gatunkach najważniejsze postaci prezentowane są w odmienny sposób. Każdy ma swoje cechy charakterystyczne i też pewne ograniczenia. Powieść, film, kreskówka, teatr, opera – gatunki indywidualnie kreują bohaterów. W scenicznym dziele muzycznym pozytywną postać śpiewa tenor, negatywną – bas. W powieści znajdziemy opisy zachowania, wyglądu, intencji lub „usłyszymy” wewnętrzny monolog, ujawniający zamiary danej osoby. Film używa wizerunku, mimiki, gestu. Jednocześnie, każda opowieść składa się z dramatycznego napięcia, które komplikuje losy, ale finalnie prowadzi akcję do ustalonego rozwiązania. Funkcją bohatera jest wpisanie się w narrację, a rolą autora scenariusza – ukazanie wewnętrznego konfliktu, rozdarcia, które uczyni postać podobną do widza lub ukaże mu pewien pożądany lub negowany moralnie wzorzec postępowania.

Te odmienne cechy bohaterów znajdują odzwierciedlenie w kreacjach. Postacią centralną jest:

Protagonista

Widownia powinna mu współczuć lub utożsamiać się z nim. „Protagonista” z greki oznacza: „pierwszy na linii walki”. Czasami jest tak, że protagonistą są dwie postaci, jak np. Butch Cassidy i Sundance Kid. Ale tak naprawdę, każdy z tych bohaterów ma wyznaczoną rolę
i swego rodzaju hierarchię. W podanym przykładzie Butch jest mózgiem, a Sundance realizatorem jego pomysłów. Scenariusze
z podwójnymi bohaterami są jednak bardzo trudne do napisania, dlatego na tego typu wyzwanie powinni porywać się twórcy z dużym doświadczeniem i wyrobionym rzemiosłem scenopisarskim.

Główny bohater powinien wzbudzać u widza silne emocje. Obserwator kibicuje mu w jego poczynaniach, ale sukces jest wtedy, kiedy dostrzega, że protagonista jest tak samo zaangażowany w rozwiązanie swoich problemów, jak on sam przeżywa jego historię. Protagonista – egoista walczący o pomnożenie swojego dobrostanu nie wzbudzi sympatii ani empatii, skazując postać na brak szacunku ze strony widzów.

Przeciwnikiem głównego bohatera jest:

Antagonista

Jego zadaniem jest przeciwstawiać się protagoniście, utrudniać mu działanie i wyzwalać chęć walki. Tej funkcji nie musi wcale pełnić człowiek. Może to być zjawisko przyrodnicze, np. tornado, zwierzę, a nawet negatywna cecha protagonisty, np. uzależnienie od narkotyków, która utrudnia głównemu bohaterowi pokonanie kontrowersji.

Siłą konfliktu jest moc antagonisty. Musi być on dominujący, w przeciwnym razie cały spór będzie słaby i przez to nudny dla widza. Trzeba pamiętać, żeby w scenariuszu tyle samo uwagi poświęcić czarnemu charakterowi, co głównemu bohaterowi. Nawet odrobinę więcej. Obie postacie, czy antagonista i przeciwność w formie zjawiska lub cechy powinny być równoważnie doprecyzowane, rozwinięte.
To buduje siłę opowieści i wciąga w nią widzów tak, jak walka bokserska obserwujących ją kibiców.

Pamiętać trzeba, że bohater powinien być blisko widza – w takim sensie, że powinien być naturalny. Nawet postać główna o nadludzkich cechach winna być obarczona swego rodzaju ludzką przywarą, by obserwator mógł odnaleźć w niej cząstkę siebie samego. Konstruowanie bohaterów jest żmudnym procesem. Ważne jest, żeby scenarzysta konsultował wykreowane postaci z aktorami, którzy wczuwając się w rolę nacechują ją własnymi uczuciami i charakterem. Nadaje to autentyczności filmowym postaciom i przykuwa uwagę widzów. A to jest jednym z gwarantów sukcesu produkcji filmowej.